Lão thị là gì?
Lão thị (Presbyopia) là tình trạng mắt mất dần khả năng điều tiết để nhìn rõ vật ở khoảng cách gần. Đây là một phần của quá trình lão hóa tự nhiên, thường xuất hiện sau tuổi 40 và tiến triển dần đến khoảng 60 – 65 tuổi.
Không giống như cận thị, viễn thị hay loạn thị có thể xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi nào, lão thị gắn liền với tuổi tác và gần như ai cũng sẽ gặp phải. Người bị lão thị thường nhận thấy rõ khi phải cầm sách, điện thoại ra xa mới đọc được hoặc cần nhiều ánh sáng hơn khi làm việc gần.
Đặc điểm và dấu hiệu của lão thị
Người mắc lão thị có thể nhận thấy các biểu hiện rõ rệt như:
⇒ Nhìn mờ ở cự ly gần: Khó đọc chữ nhỏ, phải đưa tài liệu ra xa mới thấy rõ.
⇒ Cần nhiều ánh sáng hơn: Khi đọc sách hay làm việc, người bệnh thấy cần ánh sáng mạnh hơn bình thường.
⇒ Đau đầu, mỏi mắt: Khi cố gắng tập trung lâu ở cự ly gần.
⇒ Nheo mắt để nhìn rõ hơn: Dễ dẫn đến nếp nhăn quanh mắt và trán.
⇒ Khó nhìn vào ban đêm: Thị lực giảm trong môi trường thiếu sáng.
Đặc điểm của lão thị là tiến triển từ từ, ban đầu chỉ mờ nhẹ khi đọc gần, sau đó tăng dần theo tuổi tác.
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây lão thị
⇒ Nguyên nhân chính: Thủy tinh thể trong mắt dần mất đi độ đàn hồi và khả năng thay đổi hình dạng, khiến mắt không còn điều tiết tốt để nhìn gần.
⇒ Các yếu tố nguy cơ làm lão thị đến sớm hơn:
Tuổi tác (yếu tố lớn nhất).
Các bệnh lý toàn thân: tiểu đường, tim mạch, đa xơ cứng.
Sử dụng thuốc lâu dài: thuốc chống trầm cảm, thuốc kháng histamine, thuốc lợi tiểu.
Di truyền hoặc thói quen sinh hoạt, môi trường làm việc.
Ảnh hưởng của lão thị đến cuộc sống
Lão thị không nguy hiểm tính mạng nhưng ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt và công việc hằng ngày:
⇒ Gây khó khăn khi đọc, viết, làm việc trên máy tính.
⇒ Giảm năng suất lao động do mắt nhanh mỏi, hay đau đầu.
⇒ Nguy cơ mất an toàn khi lái xe vào ban đêm do tầm nhìn kém.
⇒ Nếu không điều trị sớm, lão thị có thể kết hợp với cận thị, viễn thị, loạn thị gây suy giảm thị lực đáng kể.
Cách khắc phục và điều trị lão thị
Hiện nay chưa có cách ngăn chặn quá trình lão hóa của mắt, nhưng người bệnh có thể cải thiện thị lực bằng nhiều phương pháp:
Đeo kính mắt
⇒ Kính đọc sách: dành cho người chỉ bị lão thị.
⇒ Kính hai tròng, ba tròng, đa tròng: dành cho người vừa có tật khúc xạ, vừa bị lão thị.
⇒ Tròng kính chống ánh sáng xanh: giúp bảo vệ mắt khi dùng máy tính, điện thoại nhiều.
Kính áp tròng
⇒ Kính áp tròng đơn tròng (monovision): một mắt điều chỉnh nhìn xa, một mắt nhìn gần.
⇒ Kính áp tròng đa tròng (multifocal): cho phép nhìn rõ ở nhiều khoảng cách.
Phẫu thuật
⇒ Laser Blended Vision (LBV Presbyond): điều chỉnh độ khúc xạ giác mạc, cho phép nhìn tốt cả gần – xa – trung gian.
⇒ Đặt kính nội nhãn đa tiêu cự (IPCL Presbyond): thay thế thủy tinh thể bằng thấu kính nhân tạo, phù hợp cho người muốn loại bỏ kính lâu dài.
Chăm sóc mắt và phòng ngừa tiến triển nhanh
⇒ Khám mắt định kỳ ít nhất 1–2 lần/năm.
⇒ Đeo kính mát chống UV khi ra ngoài trời.
⇒ Bổ sung thực phẩm giàu vitamin A, lutein, omega-3.
⇒ Điều chỉnh ánh sáng phù hợp khi đọc sách, làm việc.
⇒ Tập luyện cho mắt bằng các bài tập nhìn xa – gần, massage nhẹ quanh mắt.